Andries Knevel
6 maanden geleden
Laten we maar eerlijk zijn, er zijn niet zoveel mensen op deze wereld die niet (wat) rijker zouden willen zijn. Misschien niet zo rijk als Jeff Bezos, Elon Musk of Bernard Arnault ( dit zijn de dagkoersen, morgen kan het weer anders zijn), maar wat meer geld is wel handig.
Ongeveer de helft van de wereldbevolking heeft niet veel meer te besteden dan een paar dollar, en ik denk dat veel van deze mensen juist van geld houden omdat ze het niet hebben.
Zoals het voor welgestelde mensen altijd weer makkelijk is om te zeggen dat ze “niet om geld geven”. Nogal logisch, ze hebben genoeg en kennen niet de struggle om iedere dag weer rond te komen.
De tekst uit Prediker dient dus wel genuanceerd te worden. Ik denk dat de schrijver van dit fascinerende boekje niet heeft gedacht aan mensen in Israël die moesten overleven, maar aan de kleine bovenklasse die ook al in het Israël van het Oude Testament de leiding had en zich graag wilde verrijken.
De profeet Amos had ook zo zijn eigen retoriek om de rijkdom van een kleine bovenlaag aan de kaak te stellen.
Hij zegt: “Vrouwen, luister naar deze woorden. Jullie zijn als vette koeien die de berg van Samaria kaal grazen, jullie onderdrukken de zwakken, mishandelen de armen en zeggen tegen je man” Breng ons iets te drinken”. (Amos 4:1)
Ik denk dat Amos in deze tijd overigens niet met deze tekst was weggekomen. Inclusief en intersectioneel is hij zeker niet.
Maar de bedoeling is helder. Als je rijk wilt worden of rijk wilt zijn over de rug van de armen, dan krijg je met God te doen.
Want rijkdom op zich wordt in de Bijbel niet altijd veroordeeld. De bekende aartsvaders (Abraham, Izak en Jakob) waren rijke mannen en toen koning Salomo op een vraag van God om wijsheid vroeg, kreeg hij als beloning bovenmate veel rijkdom. Die is overigens ook zijn ondergang geworden, maar dat is weer een heel ander verhaal.
En dus?
Voor de armen is de boodschap dat ze best van (meer) geld mogen gaan houden en mogen dromen van rijkdom, maar van ons modale westerlingen wordt gevraagd om rijkdom niet te idealiseren. Want voor je het weet is rijkdom het doel in je leven en vergeet je veel belangrijker dingen als ( indien van toepassing) je gezin of je relatie. En als je eenmaal in de val van de begeerte naar rijkdom bent getrapt kom je er moeilijk weer uit.
En tevreden ben je nooit, want het tweede deel van dit vers uit Prediker luidt: “Wie verzot op rijkdom is, is altijd op meer gewin belust. Ook dat is enkel leegte”.
En als uitsmijter heel herkenbaar: “Hoe groter iemands kapitaal is, des te groter ook het aantal mensen dat het komt verbrassen”.
Wat een kerel die Prediker. – Andries Knevel