Jezelf worden

Identiteit Maatschappij

4 minuten

In onze cultuur zijn mensen heel erg met zichzelf bezig. Zij komen op voor zichzelf, staan vooral op hun rechten, en zijn voortdurend bezig met het zoeken naar hun identiteit. Ik zie mensen hun identiteit vormgeven door prestaties, hun uiterlijk (body image is echt een ding!), de hoeveelheid vrienden of bezit. Maar dat is een uitermate kwetsbare identiteit: het zijn allemaal vergankelijke zaken. Eén pot hete thee over je heen en het is gedaan met je identiteit.

Ik zie mensen die op een krampachtige manier zichzelf willen verbeteren en veranderen. Zij gaan gezonder eten, sluiten zich aan bij een praatgroep, gaan zelfhulpboekjes lezen, fitnessen zich lam, bedenken stappenplannen, enzovoort. Overigens vaak met een teleurstellend resultaat of in elk geval geen blijvende verandering. Men doet namelijk aan symptoombestrijding, de activiteiten zijn gericht op de buitenkant, het is geen werkelijke verandering. Die is namelijk gericht op het wezen van de persoon.

Als Paulus daarover spreekt gebruikt hij het Griekse woord summorphous. Dat betekent dat we dezelfde vorm krijgen als een ander, er ontstaat een permanente gelijkenis. Werkelijke verandering, geestelijke groei, is een vormingsproces waarin het erom gaat dat we ons tot Christus gaan verhouden als de afbeelding tot het origineel. Hij gebruikt ook een andere variant van hetzelfde werkwoord: metamorphouste, waar later ons werkwoord metamorfose van is afgeleid. Als het veranderen begint, mogen we langzaam maar zeker de persoon worden zoals God ons bedoelt. Zoals de kruipende rups wordt ‘hervormd’ tot een schitterende vlinder. Doodgewone mensen kunnen kracht ontvangen om een buitengewone verandering te ondergaan. Als ze maar niet aan symptoombestrijding doen.

Watchman Nee waarschuwde er destijds al voor dat het speciale werk dat satan en de boze geesten in de eindtijd zullen verrichten, het handel drijven in de zielskracht van de mens is. Satan is er op uit de verlossing door Christus te vervangen door psychische kracht. Hij zaait twijfel over de waarde en de mogelijkheid van bovennatuurlijke gebeurtenissen in mensen door Gods Geest. Het gevolg is dat mensen de hopeloze zoektocht naar zichzelf aangaan en in vele gevallen terecht komen in het mislukkende gevecht tegen zichzelf.

Het belangrijkste waar we in ons leven naar mogen streven is echter niet onszelf, maar God te kennen. Als God niet het belangrijkste doel van ons leven is, zijn alle andere dingen die we najagen een doodlopende weg, inclusief onze pogingen onszelf te kennen.