Openheid dankzij twijfel
Lezen: Lukas 6:41
4 minuten

Schrijver Maarten ’t Hart heeft een hekel aan popmuziek. Hij vindt het totaal onbegrijpelijk dat mensen daar plezier aan beleven. Naast romanschrijver is ’t Hart ook bioloog en vooral deskundig op het terrein van ratten. Eens begeleidde hij een student die onderzoek deed naar de muzikale voorkeuren van ratten. De student had een hele installatie gebouwd zodat de ratten zelf konden kiezen welke muziek ze wilden horen.  En wat gebeurde er? Maarten schrijft: ‘Die popmuziek ging dus meteen uit. Ratten zijn razend intelligente dieren en ze hadden direct door dat dat niets was. Klassieke muziek vonden ze wel mooi, maar het meest hielden ze van “Ik wens te zijn als Jezus” door het Urker Mannenkoor.’  

Dat laatste lied bevat overigens wel bedenkelijke teksten. Van Jezus wordt namelijk gezegd dat Zijn stem ‘altijd zoet’ was. Nou, dat is echt niet zo! Hij opereert juist heel vaak op het scherpst van de snede en stelt regelmatig vlijmscherpe vragen. 

Waarom zie je wel de splinter in het oog van je broeder, maar merk je de balk in je eigen oog niet op? Wie van jullie kan door bezorgd te zijn één el aan zijn lengte toevoegen? Waarom ben je angstig, kleingelovige? Waarom overleg je verkeerde dingen in je hart? 

De vragen die Jezus stelt brengen je bij de kern van je bestaan. Bonhoeffer zei ooit dat we het moeten riskeren om aanvechtbare dingen te zeggen als daardoor maar vitale vragen worden aangeroerd. We moeten niet voor een ander invullen of elkaar voorschrijven hoe wij naar ons idee moeten zijn, maar we mogen elkaar uitnodigen tot wie wij mogen worden. Dát leer ik van hoe Jezus te werk gaat in zijn omgang met mensen. En hoe heilzaam is dát! 

Door de twijfel ontstaat openheid en kunnen nieuwe inzichten in de plaats komen van oude oplossingen.
Lezen: Lukas 6:41

Socrates ging vaak met zijn leerlingen in debat en gebruikte de methodiek van vraag en antwoord. Maieutiek noemde hij dat. Door vragen te stellen help je de ander de eigen wijsheid geboren te laten worden. Met zijn vragen zaaide Socrates twijfel. Niet om de leerling onzeker te maken, maar om hem te prikkelen in de zoektocht naar wat waar is en om grenzen in het denken over wat belangrijk is in het leven te verleggen. Door de twijfel ontstaat openheid en kunnen nieuwe inzichten in de plaats komen van oude oplossingen. Gods pedagogiek blijkt vaak maieutiek te zijn. 

Els van Dijk

3 jaar geleden

Lukas 6:41

Waarom kijk je naar de splinter in het oog van je broeder of zuster, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt?