3 minuten

Er zijn dagen, soms weken, dat mijn geloof niets voorstelt. God zwijgt in alle talen, lijkt het, en is ook doof. Ik vermoed sterk dat het aan mij ligt, maar dat maakt de ervaring niet minder aangrijpend. Wat me dan het meest helpt is muziek. Klassieke en andere rustgevende muziek verlaagt de hartslag, de bloeddruk en het niveau van het stresshormoon cortisol in het lichaam. Daarnaast verhoogt klassieke muziek de productie van serotonine, wat helpt bij het tegengaan van angst, paniek en depressie’.

‘Wer die Musica verachtet,’ zegt Luther, ‘wie denn alle Schwärmer tun, mit denen bin ich nicht zufrieden. Denn die Musica ist eine Gabe Gottes, nicht ein Menschengeschenk. Musica ist das beste Labsal einem betrübten Menschen, dadurch das Herze wieder zufrieden, erquickt und erfrischt wird.’ Zij die muziek verachten,’ zegt Luther, ‘zoals alle ‘overgeestelijken’ doen, met hen ben ik niet tevreden. Want muziek is een gave van God, geen gave van de mens. Musica is de beste verfrissing voor een gekweld mens, waardoor het hart weer bevredigd, verfrist en verkwikt wordt.

Er zijn dagen, soms weken, dat mijn geloof niets voorstelt

Lezen: Psalm 47

Nu ben ik zelf een groot liefhebber van (geestelijke) muziek uit de Renaissance en de Barok, maar ik ben niet enghartig. Nu ik dit schrijf luister ik naar ‘Lord don’t forsake me’ van Alison Krausse & Union Station, je reinste bluegrass. Tekst en muziek raken me samen.

Oh my Lord, Please don’t forsake me
This is your child, I’m tired and sore
Oh my Lord, can you hear me?
I need your love, my soul is poor

I can hear, the angels singing
I can see those pearly gates
Oh my Lord, can you hear me?
I need a place where I can rest

Oh mijn Heer, laat me alstublieft niet in de steek
Dit is uw kind, ik ben moe en heb pijn
Oh mijn Heer, kunt u me horen?
Ik heb uw liefde nodig, mijn ziel is arm
 
Ik kan de engelen horen zingen
Ik kan die parelachtige poorten zien
Oh mijn Heer, kunt u mij horen?
Ik heb een plaats nodig waar ik kan rusten

Vooral sinds het zwaartepunt van mijn geloof meer is komen te liggen op relatie dan op waarheden, zijn muziek en poëzie van meer belang en waarde. In het Gereformeerd protestantisme is geloof lange tijd sterk dogmatisch geweest. Ik wil aan de waarde van de dogma’s niets afdoen, maar ben blij dat geloven meer is dan dat. Professor C. Graafland noemde in één van zijn colleges over het Gereformeerd Protestantisme dat de vorm waarin de bijbel, Gods openbaring, tot ons komt deel is van die openbaring. Dat ontroerde me. De liederen, gedichten, verhalen, parabels, nachtgezichten en profetieën vertolken in hun literaire vorm ook iets van wat God bedoelt. Ik ben de bijbel heel anders gaan lezen. En alles wat die oproept aan kunst ook. Sinds ik doordrongen ben van een voortgaande openbaring is God veel manifester. Overal waar volgelingen van Jezus pogingen ondernemen om wat zij van Hem horen en ervaren te vertolken in muziek, lied, beeld of welke vorm dan ook komt Hij dichterbij. En ben ik Hem minder kwijt.

‘O naam, eeuwige ademtocht,
een sterveling ben ik
Als eens mijn eigen adem stokt
dan draagt mij uw muziek

Liedboek van de Kerken 1973, gezang 446