4 minuten

Ik doe graag mee met deze nieuwe mode. We hebben er zelfs een goede traditie van gemaakt: Elk jaar ga ik met de mannen van de band ‘Trinity’ op retraite in een klooster. Waarom? We doen inspiratie op aan elkaar. We putten samen uit de Bron. Hebben tijd om bij te praten. Nieuwe lied- en  preekteksten worden geboren.

Dit keer viel de eerste dag van ons verblijf in de St. Paulusabdij / ‘Gemeenschap Chemin neuf’ te Oosterhout op Aswoensdag. Het krijgen van een askruisje op je voorhoofd –voor protestanten veelal een onbekend ritueel – doet de deur open van de 40-dagentijd.

In de voorbereiding van de eucharistieviering op Aswoensdag wordt uitgelegd wat het betekent: je concentreert je op de weg die Jezus gaat naar het kruis. We mogen niet zomaar de vastentijd inslaan zonder te beseffen dat Jezus voor ons zondaren die weg naar Golgotha moet gaan. We worden aangespoord om de verzoening met God te verbinden met de verzoening tussen mensen onderling. Er wordt een poging gedaan om boete, berouw en bekering concreet te maken en zo aan de oproep van de profeet Joël gehoor te geven.

Drie praktische suggesties worden gedaan: Ga in de kloostergang in gesprek met iemand van de woongemeenschap met wie je wat goed te maken hebt. Je kunt om de biecht vragen. Een brief mag je schrijven en in een envelop aan de voet van het kruis leggen. Je mag die brief richten aan een familielid of medemens (eventueel iemand die gestorven is) of aan God.

Ik neem me voor om er jaarlijks een goede gewoonte van te maken om aan het begin van de lijdenstijd berouw- en bekeringsbrieven te schrijven

Lezen: Joël 1:13-15; 2:11-15

Ik kies voor een liefdesbrief aan mijn vrouw. Het is immers vandaag toevallig ook Valentijnsdag! Ik  probeer mijn zonden te belijden en om vergeving te vragen. Ik wil het verlangen uitdrukken om in de Wijnstok Christus te blijven en zó  meer lief te hebben.

Voor het eerst ontving ik een askruisje. Een tekst uit Genesis wordt daarbij geciteerd: ‘Stof ben je en tot stof zul je wederkeren.’ Een sombere tekst. Of is het juist realistisch om aan het begin van de vastentijd herinnerd te worden aan je sterfelijkheid? De oude mens wordt met Jezus gekruisigd, maar de nieuwe mens staat met Hem op. De zonde en de dood hebben niet het laatste woord, maar de Opstanding en het Leven!

Ik neem me voor om er jaarlijks een goede gewoonte van te maken om aan het begin van de lijdenstijd berouw- en bekeringsbrieven te schrijven. We worden uitgenodigd voor het ontvangen van een askruisje en het meedoen aan de eucharistieviering. Ook dat is voor ons een nieuwe ervaring. Temeer omdat in de woongemeenschap verschillende medechristenen uit verschillende landen wonen. Na de voorbereiding –met daarin de aansporing met God en de naaste in het reine te komen – begint de mis.

Voor het uitdelen van brood en wijn legt de priester uit wie er aan de communie mogen meedoen en hoe. Er wordt met een voelbare pijn aan het nog niet allen één zijn in de ene katholieke kerk aan hen die voortkomen uit de kerken van de Reformatie aangeraden om hun handen op hun borst te kruisen en zo een zegen te ontvangen. Tegelijk een teken dat je geen brood en wijn mag / wilt ontvangen. Elbert probeert nog duidelijk te maken dat wij – door de Geest- geloven in de reële tegenwoordigheid van Christus in brood en wijn en daarom in andere kloosters wél echt volwaardig mee mochten doen. Hier niet dus. De bisschop verbiedt het.

Dat kwam bij ons als een teleurstellende en strenge afwijzing over. Toch blijkt in het nagesprek dat de katholiek oecumenische beweging ‘Chemin Neuf’ juist is ontstaan uit het verlangen van Jezus ‘dat zij allen één zijn’ (Johannes 17). Het is dus niet als een rigide uitsluiting bedoeld. Wel wordt duidelijk hoe zwaar de RK leer inzake de eucharistie weegt.

Dat maakt ‘Chemin Neuf’ duidelijk door maandelijks (dit keer bewust de dag na Aswoensdag) speciaal voor de protestanten een kerkdienst met viering van het Avondmaal te organiseren. Een predikant uit een naburige PKN gemeente leidt deze diensten. Ieder die Jezus liefheeft wordt uitgenodigd brood en wijn te ontvangen. Nu is het een deel van de aanwezige katholieken die met gekruiste handen alleen een zegen wil ontvangen.

Deze protestantse dienst met Avondmaal was voor ons een opluchting. Zo kan het dus ook. Aan weerszijden is echter blijkbaar nog wel een hele weg te gaan tot een (h)echte éénwording rond de Tafel des Heeren gevierd kan worden. Voor ons is het goed om meer te beseffen hoe zwaar  de orthodoxe leer met de daaruit voortvloeiende (tucht)maatregelen nog steeds weegt.  Met een versimpeling van de dogmatische gesprekken en een vervlakking tot alles-moet-kunnen-vieringen zijn de kerken niet gediend. Hoe dan verder? Laten we de voorbereiding voor eucharistie- en avondmaalvieringen serieuzer nemen.

‘Een ieder beproeve zichzelf én ete alzo…’ (1 Korinthe 11:28).